We zien ze regelmatig in het nieuws en in films voorbijkomen, dappere reddingshonden. Ze blijven vrijwel altijd anoniem, een enkele keer wordt zo’n hond in het zonnetje gezet. Zoals de zwarte labrador Ozzie, de reddingshond van de brandweer, waar een boek over is verschenen. Het boek is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. 

Speurhonden en hulphonden kunnen mensenlevens redden. Het internet staat vol met heldhaftige verhalen over honden die mensen redden. Uit brandende auto’s, uit de handen van complete legereenheden of gevaarlijke wilde dieren. Soms redden ze mensen van de verdrinkingsdood of sporen ze mensen op die zo onder het puin vandaan gered worden. 

Een opleiding tot reddingshond en geleider

De Nederlandse Reddingshonden Bond (NRHB) is de overkoepelende organisatie voor reddingshonden verenigingen. De NRHB is aangesloten bij de Internationale Rettungshunde Organisation en wordt door deze organisatie erkend voor de opleiding, certificering en internationale inzet van gekwalificeerde reddingshondenteams. Dat gebeurt bij rampen, maar het kan ook als sport worden uitgevoerd. Zo is er ook de vereniging Search & Rescue Dogs Netherlands, SARDOG NL. Daar worden zowel honden als geleiders opgeleid tot reddingsteams. Naast de opleiding worden er onder meer wedstrijden gehouden. Deze honden kunnen uiteindelijk wel, als ze hun diploma’s hebben gehaald, werkelijk deelnemen aan reddingsacties bij rampen en vermissingen. Daarnaast is er nog een aantal stichtingen die hond en baas opleiden tot reddingsteams zoals de stichting Inzet Reddingshond Nederland, Stichting Reddingshonden en Reddingshonden Hulpdienst Holland. 

Sint-bernardshonden als reddende engelen

Een hond die van oudsher bekend staat als reddingshond is de Sint-bernardshond. Ooit ontstaan in de elfde eeuw toen er bij de gevaarlijke Sint-Bernardpas tussen Italië en Zwitserland regelmatig mensen in moeilijkheden kwamen. De monniken die bij de pas woonden, stuurden dan honden de bergen in om de mensen op te zoeken en warm te houden en hulpdiensten te waarschuwen. Zo konden veel mensen worden gered. Het bekende vaatje om de nek zou drank bevatten om de mensen op te peppen, maar dat blijkt een mythe. In een Zwitsers museum staat wel een opgezette Sint-Bernard, Barry genaamd, die in de negentiende eeuw een aantal mensenlevens zou hebben gered. Een echte reddende hondenengel. 

Ook labradors en herder zijn redders

Inmiddels worden er veel andere hondenrassen ingezet om mensen te redden zoals labradors en herdershonden. Al deze honden kunnen goed luisteren, ruiken en graven. Het zijn echte reddingshonden. 

Welke honden ook maar, ze moeten als reddingshond sterk en fit zijn en een aantal trainingen hebben doorlopen zoals gedrag- en gehoorzaamheidstrainingen. Een opleiding tot reddingshond neemt wel twee tot drie jaar. De hond moet natuurlijk niet alleen slachtoffers zoeken door middel van zijn reuk, maar ook duidelijk kunnen aangeven dat hij iets gevonden heeft. De hond gaat dan blaffen of bringselen, hij neemt een stoffen koker in zijn bek die hij om zijn nek aan zijn halsband heeft hangen. Hij brengt de koker naar zijn geleider, wat een aanwijzing voor de geleider is, dat hij iets heeft gevonden. De hond neemt de geleider vervolgens mee naar de bewuste plek. 

Meest ervaren speurneus kan een drenkeling zoeken 

De reddingshonden worden (door politie, brandweer) op verschillende manieren ingezet. Bij een zoekactie, in een bos bijvoorbeeld, wandelen de honden al speurend in een linie. Als er onder puin gezocht moet worden, worden de honden per gebied ingezet. De meest ervaren speurneuzen worden ingezet om drenkelingen op te zoeken, vanuit een bootje.